Over de grens
Half oktober zijn ruim 160 vluchtelingen opgevangen in De Dreef voor een paar dagen. Heel veel mensen hebben zich vrijwillig ingezet om hen gastvrij te onthalen. Er werden spullen gedoneerd, anderen gaven hun tijd. Mooi om te zien hoe in korte tijd zoveel vrijwilligers zich meldden. Kostbaar als vrijwilligers een potje voetballen met kinderen. Ouders tot rust komen. Tolken helpen bij de communicatie. De christenen onder hen bij meerdere kerken uitgenodigd zijn. 

Velen passeren een grens. Hoeveel vluchtelingen zijn er die proberen Europa in te komen? Hoeveel vluchtelingen zijn in buurlanden terechtgekomen? Met de komende wintermaanden worden de omstandigheden van veel vluchtelingen vooral niet beter.

Geregeld lees ik verslagen op Facebook van Liesbeth Rietveld. Ze is naar Lesbos gegaan om te helpen bij de eerste opvang van bootvluchtelingen. De verhalen zijn schrijnend. Mensen komen onderkoeld en ziek aan. Ouders en kinderen zijn vermist of verdronken. Medische hulp is er veel te weinig. Vrijwilligers doen uit pure nood waar ze niet voor zijn opgeleid. En hoe de toekomst eruit ziet voor deze vluchtelingen? Dat weet niemand, maar het zal niet eenvoudig zijn. Schrijnend en mooi dat er mensen zijn die helpen. 

Vele anderen passeren de grens de andere kant op en worden uitgezonden als militair voor een vredesmissie of gaan mee met Artsen zonder Grenzen of het Rode Kruis. Weer anderen wor-den als expats voor bedrijven uitgezonden. Grenzen vervagen. Het grensverkeer roept ook vragen op. 

Er zijn nog meer grensoverschrijders. Waar ik zorgen bij heb is als mensen grenzeloos hun woede afreageren op bestuurders of mensen die zich inzetten voor vluchtelingen. Met dit grensverkeer doe ik niet graag mee.

Er zijn genoeg vragen te stellen. Hoe moet het verder? Wat is goed? Waar is de wereld echt mee geholpen? Wat betekent dit voor ons? Voor dit moment wil ik ingaan op één vraag: Wat is in deze situatie de roeping van de kerk? De theoloog Erik Borgman zegt in een interview: “De kerk is een plek waar zichtbaar wordt, dat God bij de wereld is en dat mensen bij elkaar horen.” Een variant op het grote gebod: “Heb God lief boven alles en de naaste als je-zelf.” God is bij de wereld, Immanuel. Juist richting het einde van het jaar benadrukken we dit geloof. Het Licht is gekomen in onze duisternis. Wat mooi als middenin de schrijnende situaties en hartverscheurende nood we mogen geloven in een God die niet verre blijft. Hij gaat een grens over en komt naar deze wereld. Dat vieren we met Kerst en Pinksteren. “God is bij de wereld en mensen horen bij elkaar”, zegt Borgman. In de kerk vieren we dat op zondag als alle generaties samenkomen. Als blank en bruin samenkomen. Als rijk en arm samenkomen. Als kansrijke en kansarme mensen samenkomen. Als eenzamen en mensen met een grote familie- en vriendenkring samenkomen. Als verstandelijk gehandicapten en intellectuelen samenkomen. Als allerlei culturen samenkomen. Helaas lukt het niet in elke plaatselijke gemeente dat al die groepen deel uitmaken van de gemeente. Maar de kerk is in haar wezen grensoverschrijdend en verbindend, omdat God bij de wereld is en mensen bij elkaar horen. De beste remedie tegen angst en zorg is “Immanuel, God met ons”. De beste remedie tegen liefdeloosheid is “Immanuel, God met ons èn mensen horen bij elkaar.” Daar worden we elke zondag aan herinnerd als mensen van allerlei pluimage samenkomen in de gemeente van Christus. 

Een hartelijke groet, 
ds. Menno Zandbergen