• Banner Welkom in De Rank
  • Liturgisch centrum De Rank, wit

  • Liturgisch centrum De Rank, paars

Herderlijke blog - mrt 2013 PDF Print E-mail
Geschreven door Ds. Menno Zandbergen   
zaterdag, 30 maart 2013 16:04

Muziek in de eredienst
Zingen hoort bij het christelijke geloof en vormt een belangrijk onderdeel van de eredienst. Hoewel voor velen de kern de kerkdienst bij de preek ligt, heeft de kerk de eredienst nooit willen terugbrengen tot enkel de preek. Het lied is en blijft enorm belangrijk. Het lied helpt om het geloof in te zingen en uit te zingen. In te zingen… want je neemt woorden in je mond van een lied dat je niet zelf bedacht hebt. Het lied bepaalt je bij God, bij geloof, hoop en liefde. Een lied in zingen betekent dat je geloof gevormd wordt. Maar geloof zingen we ook uit.

Uit zingen… dat is uitdrukking geven aan ons geloof. God de lof toezingen. Jezus’ naam verheerlijken. Jubelen, maar ook zacht zingen en liederen van verootmoediging en schuldbelijdenis uit zingen. Als een gebed. Geloof inzingen en uitzingen… Juist liederen blijven hangen in ons geheugen. Makkelijker dan losse Bijbelteksten. De liederen komen boven als je ze nodig hebt. Daarom is zingen zo belangrijk in de kerk. 

 Nu worden we bij het zingen ondersteund door muziek. Prachtig als broeders en zusters ons helpen bij inzingen en uitzingen van ons geloof. Zolang als ik me kan herinneren – zo oud ben ik nu ook weer niet :-) – wordt muziek in de gemeente begeleid door een organist. In bijzondere diensten hadden wij vroeger wel extra muzikanten en in jeugddiensten een “band”. Maar het orgel had altijd een centrale rol. Nu is dat historisch gezien toch niet altijd zo geweest. Het orgel is uitgevonden in Egypte (3de eeuw voor Christus). Pas vanaf de 13de eeuw na Christus verschenen orgels in de kerk. Sommige kerken keurden dat echter stellig af als wereldgelijkvormigheid. Maarten Luther was voorstander van het orgel. Calvijn en Zwingli verwierpen het gebruik van het orgel. Vanaf ongeveer 1700 werd het orgel meer en meer gebruikt in de kerk. Het is een prachtig en veelzijdig instrument en praktisch in het gebruik. De laatste jaren zijn er echter steeds minder mensen die orgel spelen. En ook niet alle muziek is geschikt om door een orgel gespeeld te worden. De laatste decennia worden daarom in de kerk naast het orgel ook andere instrumenten gebruikt. Vooral piano, maar ook gitaar en allerlei solo-instrumenten. Ook in De Rank volgen we die trend. 

Daarbij hebben we een aantal kernwaarden. Muziek: 

  • is dienend
  • heeft kwaliteit
  • schakelt gemeenteleden in

 Muziek in de eredienst is altijd dienend van aard. Het gaat niet om concerten, maar om ondersteuning van de gemeente die het geloof inzingt en uitzingt. Daaruit vloeit voort dat we een bepaalde kwaliteit nastreven. De kerk is immers ook geen muziekschool waar ieder kan laten horen wat hij/zij al geleerd heeft. Kwaliteit ondersteunt de samenzang. Kwaliteit eert God. Als de begeleiding niet goed gaat, wordt zingen ook moeilijker. Muziek kan je meenemen en voor Gods aangezicht brengen (1Kron 25:3). Bij de gemeente van Christus hoort dat God mensen gebruikt met de gaven en talenten die God geeft. Dat geldt ook voor muziek. Hoewel het orgel een prachtig instrument is, is het ook een instrument voor één organist. Het is waardevol als meerdere mensen ingeschakeld worden om samen muziek te maken in de eredienst tot opbouw van de gemeente. Dat betekent ook dat in de gemeente mensen een kans moeten en mogen krijgen om te groeien in muzikale kwaliteit. “Ingeschakeld worden” en “kwaliteit” staan in een spanningsvolle balans. We willen mensen inschakelen en niet uitschakelen. Maar als iemand muzikaal de gemeente in verwarring brengt, is de gemeente ook niet gediend. Als we helemaal gaan voor “kwaliteit” lopen we het risico mensen uit te schakelen en van de kerk een concertzaal te maken. Als we helemaal gaan voor “inschakelen” lopen we het risico dat de gemeente niet gediend wordt. De eredienstcommissie probeert deze twee in evenwicht te houden. We zijn het lichaam van Christus en het gezin van God. En in een gezin gun je elkaar de ruimte om te groeien in waar God je toe roept. En groeien doen we nu eenmaal met vallen en opstaan. Ik hoop dat in De Rank een cultuur zal zijn waarin mensen geïnspireerd worden om te groeien in muziek maken ten dienste van God en de naaste, waar nieuwe organisten opstaan, waar ook andere muzikanten afstemmen om in te stemmen met de lofzang. 

Ds. Menno Zandbergen